صیانت از روح ورزش که همان روح اخلاق مداری، بازی جوانمردانه و رعایت نظم و قانون و هنجارهای اجتماعی و منش پهلوانی است از مهم ترین تکالیف نهادهای ورزشی و دست اندرکاران ورزش اعم از مدیران، مربیان، داوران و ورزشکاران و مجموعه عوامل اجرایی ورزش در سطوح ملی و بین المللی به شمار می رود.

در یک نگاه کلی متاسفانه باید اذعان داشت که با وجود تلاش‌های به عمل آمده در یک قرن اخیر برای دور نگهداشتن ورزش از آسیب‌ها و عواملی که موجب آلودگی و فساد در ورزش هستند باز هم چالش‌های جدی در رابطه با موضوع اخلاق در فضای عمومی سازمان‌های ورزشی و رویدادها و رقابت‌های ورزشی وجود دارد.

سیاست و برخورد دوگانه و متعارض نهادهای بین المللی ورزشی

احمدی با اشاره به اینکه یکی از چالش‌های جدی تهدید کننده اخلاق در ورزش سیاست و برخورد دوگانه و متعارض نهادهای بین المللی ورزشی در موضوع دخالت سیاسیون و سیاست در ورزش است، گفت: با وجود تاکید مکرر مدیران، نهادها و فدراسیون‌های بین المللی ورزش مبنی بر عدم دخالت سیاست در ورزش متاسفانه شاهد این برخورد دوگانه و متعارض هستیم که نمونه اخیر آن در رابطه با تهاجم روسیه به اوکراین مشهود است و با واکنش سریع، گسترده و یکپارچه کمیته بین المللی المپیک و سایر نهادها و فدراسیون‌های بین المللی و اتخاذ تصمیم از سوی آنان مبنی بر تحریم و تعلیق روسیه در مجامع و رویدادهای بین المللی همراه بود.

موضوعی که پیش از این در رفتارهای خصومت آمیز و جنگ طلبانه و اشغالگرانه سایر کشورها از جمله اسراییل، عربستان، آمریکا و… مورد توجه قرار نگرفت و با وجود انتظار افکار عمومی جهان و درخواست برخی از کشورها نه تنها درباره آن سکوت شد، بلکه تهدیدهایی مبنی بر تحریم ورزشی کشورهای مخالف جنگ، خشونت و اشغالگری نیز صورت گرفت.

با اشاره به اینکه در همین ارتباط اقدام کمیته بین المللی المپیک مبنی بر تشکیل تیم پناهندگان در بازی‌های توکیو ۲۰۲۰ و ایجاد تقابل بین ورزشکاران کشورها و پناهندگان نیز از جمله اقدامات کاملا سیاسی و مغایر با منشور المپیک و ادعای عدم دخالت سیاست در ورزش بود، گفت: این اتفاق حاشیه‌ها و واکنش‌هایی را نیز در سطح ورزش جهان به دنبال داشت.

دوپینگ، استفاده از مواد نیزوزا و مکمل‌های غیرمجاز

چالش مهم دیگر تهدید کننده اخلاق در ورزش موضوع دوپینگ، استفاده از مواد نیروزا و مکمل‌های غیرمجاز در رشته‌های مختلف ورزشی است که سلامت ورزش قهرمانی و حرفه‌ای را به طور جدی به مخاطره انداخته است، خاطرنشان کرد: متاسفانه به علت کم کاری نهادهای بین المللی ورزشی به ویژه فدراسیون‌های بین المللی، کنفدراسیون‌های قاره‌ای و به تبع آن فدراسیون‌های ملی، روز به روز شاهد افزایش موارد مصرف مواد نیروزا و شیوع دوپینگ در بین ورزشکاران و حتی ورزشکاران نوجوان هستیم که در وهله اول سلامت ورزشکاران و در مرحله بعد سلامت رقابت‌های ورزشی را سخت به مخاطره انداخته است.

حاکمیت فضای تجاری در ورزش قهرمانی و حرفه ای

وی با بیان اینکه حاکمیت فضای تجاری در ورزش قهرمانی و حرفه‌ای و رسیدن هرچه سریع‌تر به پول، پاداش، سکو، مدال و شهرت از یکسو و انفعال نهادهای بین المللی ورزشی قهرمانی و حرفه‌ای و زیاده خواهی و فرصت طلبی سودجویان این عرصه از سوی دیگر ورزش را با مخاطره جدی در حوزه اخلاق و رقابت منصفانه و جوانمردانه درگیر کرده است، عنوان کرد: متاسفانه چشم انداز روشنی نیز در پیش رو، مشاهده نمی‌شود.

شیوع مظاهر فساد در ورزش

مشاور وزیر ورزش و جوانان با بیان اینکه چالش دیگر حوزه اخلاق در ورزش به موضوع شیوع مظاهر فساد در ورزش مربوط می شود، اظهار کرد: موضوعاتی چون تبانی، دستکاری در نتایج مسابقات، پولشویی، تقلب، صغر سنی، رشوه، شرط بندی و انواع سوء استفاده ها از موقعیت و مقام در بخش های کمختلف ورزش بخشی مهم از عوامل تهدیدکننده اخلاق در ورزش قهرمانی و حرفه ای به شمار می روند و بی توجهی، سهل انگاری و عدم برخورد به موقع و جدی نهادهای ورزشی با هرکدام از این عوامل، می تواند نتایج زیان باری را برای ورزش، ورزشکاران و جامعه به دنبال داشته باشد.

ظهور انواع ناهنجاری های رفتاری، کلامی و ترویج خشونت

احمدی با بیان اینکه چالش جدی دیگر در این حوزه بروز و ظهور انواع ناهنجاری های رفتاری، کلامی و ترویج خشونت در میادین ورزشی و اتفاقات تلخ و ناخوشایند در سکوهای ورزشگاه ها و هواداران وطرفداران ورزشی است که کاملا با شئونات و روح ورزش مغایر است، گفت: رفتارهای زشت و خشونت آمیز ورزشکاران در میدان رقابت، بی حرمتی به رقیب، داور، مربیان و تماشاگران حریف و به تبع آن زد و خوردهای منجر به جرح و قتل در سکوی ورزشگاه ها و هواداران که همین دو سه روز اخیر در مکزیک باعث کشته شدن بیش از بیست تماشاگر و مجروحیت صدها هوادار ورزشی شد از جمله نکاتی است که در موضوع اخلاق در ورزش نمی‌توان بسادگی از کنار آن گذشت.

مسئولیت باشگاه های ورزشی

به طور حتم، مسئولیت عمده در این موضوع بسیار مهم با باشگاه های ورزشی است که باید همراه با آموزش های فنی به نکات فرهنگی و اخلاقی مورد نیاز ورزشکاران نیز توجه لازم را داشته و برای آن برنامه جدی داشته باشند، همچنین توجه باشگاه های ورزشی به مدیریت امور هواداران و ساماندهی کانون های هواداری و پاسخگویی باشگاه ها در قبال رفتار هواداران در رویدادهای ورزشی از جمله مواردی است که می تواند به ایجاد یک فضای امن و مثبت دررقابت های ورزشی کمک کند.

کارکرد دقیق و بهنگام ساختارهای انضباطی در باشگاه‌ها و فدراسیون‌ها

مشاور وزیر ورزش و جوانان با اشاره به اینکه نباید از کارکرد دقیق و بهنگام ساختارهای انضباطی در باشگاه ها و فدراسیون های ورزشی نیز غافل شد، اظهار کرد: ورود و برخورد به موقع و متناسب نهاد انضباطی با رفتارهای ناهنجار و اعمال جریمه ها و محرومیت های تاثیرگذار می تواند تا حدود زیادی به کاهش این مسئله و چالش در ورزش منجر شود.

مسئولیت رسانه‌ها در موضوع اخلاق در ورزش

مسئولیت رسانه‌ها در موضوع اخلاق در ورزش نیز بسیار مهم است که متاسفانه کمتر به آن بها داده شده و رسانه‌ها تاکنون نقش کامل و موثری در آن ایفا نکرده‌اند؛ بدیهی است کارکرد آموزشی و ترویجی یکی از مسئولیت‌های مهم رسانه در قبال جامعه و مردم است و باید از این ظرفیت در پیشبرد اهداف فرهنگی و آموزشی و تربیتی جامعه استفاده بهینه کرد.

وی با اشاره به اینکه برای انجام این مهم طبعا اهالی رسانه باید ضمن آن که خود رعایت کننده چارچوب‌ها و موازین اخلاقی باشند و آموزش‌های لازم را در کار حرفه‌ای شان دیده باشند، گفت: ظرفیت رسانه در صورتی که به صورت صحیح درباره موضوعات اخلاقی به کار گرفته شود، می‌تواند هم در کنترل و کاهش ناهنجاری‌ها و هم در آموزش و ترویج هنجارهای اخلاقی و نهایتا ایجاد یک فضای اخلاقی قابل قبول و مطلوب در جامعه و به تبع آن در ورزش نقش بی بدیل خود را ایفا کند.

منبع: ایسنا ۰۰۰۶۱۹۱۱۵۸۲

موسسه حقوقی امیدنوید اولین مرجع رسیدگی به مسائل ورزشی در ایران

با مشاوره به ورزشکاران، مربیان و باشگاه ها از حقوق آنان دفاع می نماید

و شما را با اساتید برجسته و تخصصی حوزه حقوق ورزشی آگاه می نماید