اصول اولیه نوروفیدبک بر اساس همان چیزی شکل گرفته است که در نوار مغزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و نوروفیدبک به نوعی به معنای شکل دهی مجدد مغز است. همچنین با توجه به اصل شرطی سازی و شکل دهی رفتار، نوروفیدبک و بیوفیدبک فرایندهای طولانی مدتی هستند که باید در جلسه ابتدایی با شرایط آسان شروع و به تدریج به شرایط دشوارتر منتهی شود.

یکی از کاربردهای نوروفیدبک، استفاده آن برای ورزشکاران است؛ از جمله این ورزشکاران، نادال تنیس باز موفق و معروف، یکی از راهکارهای موفقیتش استفاده از نوروفیدبک برای ارتقاء عملکرد ذهنی بوده است.

اهدافی که نوروفیدبک برای یک ورزشکار به ارمغان می آورد شامل افزایش تمرکز، کاهش برانگیختگی، افزایش سرعت تصمیم گیری، مقابله با منفی نگری ورزشکاران و افزایش سرعت عکس العمل است.

نوروفیدبک؛ دوپینگ اخلاقی برای ورزشکاران

در حال حاضر بسیاری از ورزشکاران در کشورهای پیشرفته و همچنین بسیاری از سازمان های معتبر جهانی از جمله ناسا (سازمان علوم فضایی آمریکا) جهت ارتقا مهارت های ذهنی و شناختی و بهینه سازی تصمیم گیری، افزایش خلاقیت، تقویت حافظه و افزایش هماهنگی جسم و ذهن از این روش استفاده می کنند و به طور مثال تیم ملی ایتالیا، تیم آث میلان، بسیاری از برندگان مدال طلای المپیک مانند ماری پیرس و چاد کاروین رسما اعلام کردند جهت بهبود کارکرد ذهنی برای آمادگی مسابقات از نوروفیدبک استفاده می کنند.

در آمریکا بیش از ۱۰۰۰ مرکز نوروفیدبک وجود دارد که این رقم در ۵ سال گذشته کمتر از ۱۰۰ مرکز بوده و به این تعداد رسیده است و این موضوع حاکی از میزان اهمیت و محبوبیت این روش درمانی در کشورهای پیشرفته است.

تأثیر نوروفیدبک بر ورزشکارن رسیدن به حداکثر عملکرد و استفاده از همه توان، آرزو و هدف هر ورزشکار و تیم ورزشی است. تمرین های ورزشی، بدنسازی، استفاده از مربیان بزرگ و گران قیمت، برنامه های تفریحی، داشتن روانشناس در کنار تیم و استفاده از تشویق های مالی همه به منظور استفاده از حداکثر توان و بازده ورزشکاران و در نتیجه موفقیت کلی تیم است.

خریدن بازیکنان گران قیمت و توانمند نیز راهی دیگر برای تقویت و افزایش توان تیم های ورزشی است و می توان نوع دیگری به این مساله نگاه کرد، اینکه شرایطی در تیم فراهم کنیم که بازیکنان کمتر اشتباه کنند و در نتیجه بهتر نتیجه بگیرند چرا که رسیدن به حداکثر عملکرد و بهترین بازده هدف اصلی و نهایی همه تمرینات و اقدامات دیگر است.

نوروفیدبک یک روش غیرتهاجمی، ایمن و کاملا بدون عوارض است که از امواج مغزی برای اثربخشی استفاده می کند. در این روش الکترودها یا سنسورهایی به سر و گوش ورزشکاران متصل می شود و امواج مغزی آن ها را از طریق رایانه و با استفاده از بازی، شکل و صدا به خود ورزشکار نشان می دهد، سپس تکلیفی به صورت یک بازی به ورزشکار داده می شود تا آن را با استفاده از الگوی بهینه امواج مغزی که مد نظر متخصص و درمانگر است به انجام رساند.

ورزشکار در این حالت با دست خود هیچ کاری نمی‌کند بلکه امواج مغزی بازی را پیش می برد. در حالی که از نظر ورزشکار این صرفا یک بازی است اما به صورتی ناهشیارانه مغز وی آموزش می بیند و در واقع یاد می گیرد که خود را در حالت بهینه مدنظر درمانگر قرار دهد و نسبت به آن حالت شرطی شود.

با تکرار این جلسات یادگیری، مغز کامل می شود و در نتیجه مغز خواهد توانست همیشه خود را در آن حالت حفظ کند، حتی در شرایط و لحظات بحرانی مسابقات این اتفاق رخ می دهد و در واقع نوروفیدبک در ورزش برای افزایش عملکرد ورزشکار و به عنوان تکنیکی برای آموزش به ورزشکار جهت مقابله با اضطراب کلی و خاص ورزش، کاهش درد و خستگی و افزایش انعطاف پذیری وی به کار می رود. به قلم هوشنگ اسماعیلی