هیچ‌گاه حجاب را مانعی برای فوتبال زنان نمی‌دانستیم

 به نقل از ABS، علیرغم حذف در مرحله گروهی، اولین حضور ایران در جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۲ یک لحظه تاریخی برای تیم ملی بانوان باقی مانده است. کتایون خسرویار، سرمربی سابق فوتبال ایران در گفت‌وگو با ABC، خاطرنشان کرد که بدون توجه به نتیجه جام ملت‌های آسیا، فوتبالست های زن ایرانی مجبور شده‌اند ۱۰ برابر بیشتر از موانعی که بقیه تیم ها دارند، بپرند.

زنان ایرانی علاقه زیادی به فوتبال دارند. اگر به آنها فرصت دهید، تحت تاثیر قرار خواهید گرفت. چندین سال چقدر طول کشید تا همه بفهمند فوتبال زنان وجود دارد اما امروز در ایران مردم به بازیکنان احترام زیادی می‌گذارند و فوتبالیست بودن به معنای “سلبریتی” بودن است. واقعاً احساس می‌کنم که طی شش سال گذشته، حمایت بزرگی از کشور دیده‌ام، دولت، مقامات، عموم مردم، مردان و زنان در هر سنی از تیم بانوان حمایت کردند. وقتی برای اولین بار به ایران نقل مکان کردم، فقط بیست بازیکن فوتبال معرفی شده بودند. الان دو میلیون بازیکن داریم. این رقم در پانزده سال بسیار زیاد است.

خسرویار خود سهم مهمی در این رشد داشته است. انتخاب او شجاعانه بود. متولد و بزرگ شده در ایالات متحده، در سال ۲۰۰۵ برای “دو هفته تعطیلات” به ایران رفت و در عوض بیش از پانزده سال در آنجا ماند، دقیقاً با هدف رشد فوتبال زنان. این مربی ادامه داد: اینجا بود که مسیر زندگی من تغییر کرد. آنها دلیل بسیار خوبی برای ماندن به من دادند و گفتند شما چهره کشور را تغییر خواهید داد، مسیر کشور را از نظر مشارکت زنان در ورزش تغییر خواهید داد. قطعا باید ماندن را در نظر بگیرید.

در اوایل دهه ۱۹۷۰ اولین باشگاه بانوان به نام بانوان تاج (بعدها به باشگاه بانوان استقلال تبدیل شد) و پس از آن دیهیم، باشگاه عقاب پرسپولیس و خسرام متولد شدند. مسابقات متعددی بین این تیم ها برگزار شد و تیم ملی بانوان ایران از انتخاب بهترین بازیکنان ایجاد شد. در اردیبهشت ۱۳۵۰ تیم ملی ایران دو بازی دوستانه با ایتالیا برگزار کرد.

بعد از انقلاب زنانی که نمی‌خواستند تسلیم شوند و می‌خواستند به فوتبال ادامه دهند، به فوتسال روی آوردند. در سال ۱۳۷۲ اولین دوره مسابقات فوتسال غیررسمی پس از انقلاب برگزار شد که در آن فقط تیم های دانشگاهی حضور داشتند. در سال ۱۳۷۶ با تشکیل کمیته فوتسال بانوان، باشگاه ها شروع به تشویق به داشتن تیم های فوتسال شدند. تیم فوتسال بانوان ایران در حال حاضر در رده هفتم رنکینگ جهانی قرار دارد و سابقه قهرمانی در آسیا را دارد.

انتقال از زندگی و بازی در ایالات متحده به کشوری که از نظر فرهنگی بسیار متفاوت است برای خسرویار آسان نبود. او می‌گوید: در آن زمان نمی‌دانستم ایران یک کشور با ارزش‌ها  و قوانین اسلامی است. روز اولی که برای بازی بیرون رفتم و شروع به گرم کردن کردم، شلوارک پوشیده بودم و موهایم را به حالت دم اسبی درآورده بودم. اما خیلی زود درست کردم و حجاب گرفتم. بنابراین در عرض چند دقیقه متوجه شدم که باید شلوار گشاد بپوشم و چیزی دور موهایم بپوشم  و اینگونه تمرین را شروع می‌کنید. هم تیمی‌ها متعجب بودند که چگونه خسرویار توانست به جای بازگشت به آمریکا، در ایران بماند. به من گفتند در ایران چه کار می‌کنی؟ تو باید حجاب داشته باشی. ما به آن عادت کرده‌ایم، اما شما به آن عادت ندارید. اما هر چه بیشتر این را می‌گفتند، بیشتر با آنها همدردی می‌کردم. به همین دلیل می‌خواستم بمانم و با آنها بازی کنم.

اگرچه مردم او را «دیوانه» می‌خوانند، اما خسرویار متقاعد شده که تصمیم درستی گرفته است: “ما توانستیم کشور را برای فوتبال زنان تغییر دهیم”. خسرویار افزود: ما حجاب اسلامی را مانعی نمی‌دانستیم، بلکه آن را ابزاری برای مشارکت بیشتر زنان در ورزش می‌دانستیم.

فیفا در سال ۲۰۱۱، ایران را از دور دوم مقدماتی المپیک ۲۰۱۲ لندن حذف کرد، دقیقاً به این دلیل که دختران تیم ملی حجاب داشتند. از آنجایی که حجاب در ایران اجباری است، فوتبالیست‌های ایرانی نمی‌توانستند بدون حجاب بازی کنند.

پس از چند سال جلسه، دادخواست و گزارش، فیفا در سال ۲۰۱۴ این محرومیت را لغو کرد. درست در همان سال، خسرویار پس از ترک فوتبال تصمیم گرفت به عنوان مربی فعالیت کند و اولین زن ایرانی شد که مجوز سطح A فیفا را دریافت کرد. در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱  ایران برای اولین بار جواز حضور در جام ملت های آسیا را با شکست اردن به دست آورد.

خسرو یار افزود: زمانی که ما صعود کردیم، هر روزنامه، مجله، برنامه تلویزیون، حتی رئیس جمهور به آنها تبریک گفت. این یک دستاورد بزرگ نه تنها برای تیم ملی بانوان، بلکه برای همه بانوان ایران است. داشتن چنین موفقیتی بسیار بزرگ است.

تیم ملی ایران در جام ملت‌های آسیا در گروه A قرار گرفت. ایران در اولین بازی خود مقابل هند به تساوی بدون گل دست یافت. همچنین دیلی استار انگلیس دفع زهره کودایی از ضربه سر مهاجم هندی را با سیو گوردون بنکس در جام جهانی ۱۹۷۰ مقایسه می‌کند، زمانی که دروازه‌بان انگلیسی موفق شد ضربه سر پله را از فاصله نزدیک دفع کند. البته به دلیل کرونا، هند از بازی‌ها کنار گذاشته شد. بدین ترتیب ایران با صفر امتیاز و صفر گل زده در دو بازی دیگر ماجراجویی خود را در این مسابقات به پایان رساند.