آیین نامه نحوه فعالیت هیات‌های ورزشی ورزشی استانی و شهرستانی در حالی برای اجرا ابلاغ شده که بررسی موشکافانه ماده‌ها و بندهای مختلف آن، ابهامات و پرسش‌های مختلفی را به همراه داشته که بعضاً نگرانی هایی را نیز ایجاد کرده است.
آیین نامه نحوه فعالیت هیات‌های ورزشی ورزشی استانی و شهرستانی از سوی معاونت توسعه ورزش قهرمانی و حرفه ای وزارت ورزش و جوانان با استناد به اساسنامه فدراسیون های ورزشی آماتوری جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴ مهر سال ۹۸ و ۱۵ اردیبهشت سال ۱۴۰۰ هیات وزیران تهیه و تصویب شد و در نهایت از وزارت ورزش و جوانان به فدراسیون‌های ورزشی ابلاغ شد تا جهت اجرا در مجامع عمومی فدراسیونها به تصویب برسد.
بر اساس آیین نامه مربوطه، هیات ورزشی استان های کشور، موسسه غیردولتی و با فعالیت نامحدود به عنوان بالاترین مرجع ذی صلاح عهده دار اداره رشته/ رشته های ورزشی در استان است که از سوی فدراسیون به رسمیت شناخته شده یا می شوند.
همچنین رییس مجمع رییس فدراسیون و نایب رییس مجمع، مدیرکل ورزش و جوانان استان تعیین شده‌اند. این آیین نامه به استناد ماده (۳۴) اساسنامه فدراسیون های ورزشی جمهوری اسلامی ایران در (۲۸) ماده و (۳۹) تبصره در تاریخ ۲۸ مهر ۱۴۰۰ به تایید وزیر ورزش و جوانان رسید و با تصویب و ابلاغ آن، آیین نامه و دستورالعمل های قبلی ملغی می‌شود.
آیین نامه نحوه فعالیت هیات های ورزشی استانی و شهرستانی از سوی وزارت ورزش و جوانان به فدراسیون های ورزشی ابلاغ شده و به منظور اجرا باید به تصویب مجمع های عمومی فدراسیون های مربوطه برسد و پس از آن لازم الاجراست.
اما در رابطه با آیین نامه نحوه فعالیت هیات های ورزشی استانی و شهرستانی ابهامات و پرسش هایی وجود دارد که بعصا باعث ایجاد نگرانی هایی شده است که به نظر می رسد باید باید به صورت صریح و شفاف به آن پاسخ داده شود و در صورت مشخص شدن اشکال، نسبت به رفع آن اقدام گردد.
نایب رییس پر قدرت تر از رئیس مجمع!
مهم‌ترین چالش آیین نامه به ماجرای قدرت بخشیدن به نایب رییس مجمع که همان مدیرکل ورزش و جوانان استان است مربوط می‌شود به گونه‌ای که از مجموع رای‌های موجود که حدود ۳۵ رای می‌شوند، ۲۱ رای به طور مستقیم و غیرمستقیم در اختیار نایب رییس مجمع قرار گرفته و عملا نایب رییس مجمع به جز رای خود، از ۲۰ رای دیگر به صورت مستقیم یا غیر مستقیم برخوردار خواهد بود؛ این بدان معناست که انتخاب ۴ ورزشکار، ۲ مربی، ۲ داور و اعضای (حداکثر ۲ نفر) کنفدراسیون قاره‌ای یا فدراسیون جهانی به انتخاب نایب رییس مجمع است که شامل ۱۰ رای می‌شود. در عین حال، هیئت‌های ورزشی شهرستان‌ها نیز، با توجه به اینکه با بر اساس تبصره یک ماده ٢۶ به پیشنهاد رییس ورزش و جوانان شهرستان منصوب می‌شوند، ۱۰ رای آنها نیز عملا به صورت غیرمستقیم با نایب رییس مجمع مرتبط خواهد بود و در این صورت کفه ترازوی مجمع به سمت نایب رییس مجمع سنگینی می‌کند.
به صورت خلاصه می‌توان اعلام کرد که ترکیب مجمع به گونه ای است که گزینه مدنظر نایب رییس مجمع یا همان رییس اداره کل ورزش و جوانان استان به احتمال بسیار زیاد، رای می‌آورد.
مجمع عمومی بالاترین رکن تصمیم‌گیری هیات استان شناخته شده است، اما در این بین برخی برایند موارد دارای حق رای به گونه‌ای است که این مسئله موجب قدرت پنهان و آشکار نایب رییس مجمع یا همان رییس اداره کل ورزش و جوانان استان شده است.
از جمله مواردی که در این راستا می‌توان به آن اشاره کرد شامل بند ۱۱ ماده ۷ است که از وجود ۲ ورزشکار مرد و ۲ ورزشکار زن از میان ورزشکاران برتر منتهی به مجمع و به انتخاب نایب رییس مجمع خبر می‌دهد. همچنین بر اساس بند ۱۲ این ماده (یک) نفر مربی مرد و (یک) نفر مربی زن از میان مربیان فعال با بالاترین مدرک مربیگری و به انتخاب نایب رییس مجمع حضور خواهند داشت. بند ۱۳ ماده ۷ اعلام کرده است (یک) نفر داور مرد و (یک) نفر داور زن از میان داوران فعال با بالاترین رده داوری و به انتخاب نایب رییس مجمع انتخاب عضو مجمع عمومی خواهند بود و بند ۱۴ همین ماده اعلام کرده است حداکثر (دو) نفر اتباع ایرانی عضو کنفدراسیون های قاره‌ای یا فدراسیون جهانی (در کمیته ها یا هیات اجرایی نهاد مذکور) به شرط سکونت در استان مربوطه به انتخاب نایب رییس مجمع عضو، مجمع عمومی هیات ورزشی استان خواهند بود.
بنابراین بر اساس بندهای ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۴ تعداد ۱۰ نفر از اعضای مجمع عمومی هیات ورزشی استان توسط نایب رییس مجمع انتخاب می‌شوند.
قدرت بخشی عجیب به نایب رییس مجمع
نکته مهم و قابل تامل اما به تبصره بند ۴ ماده ۸ مربوط می‌شود، در این تبصره آمده است؛ مجمع فوق العاده از زمان وصول درخواست حداکثر ظرف (۱۵) روز توسط رییس مجمع تشکیل می‌شود. در صورت استنکاف رییس، نایب رییس عهده دار تشکیل مجمع خواهد بود این بدان معنا است که اگر ظرف مدت زمانی ۱۵ روز رییس مجمع یعنی رییس فدراسیون، مجمع فوق العاده را تشکیل ندهد، نایب رییس مجمع یعنی رییس اداره کل ورزش و جوانان استان می‌تواند به صورت مستقیم مجمع فوق العاده را تشکیل دهد تا در رابطه با عزل رییس هیئت ورزشی استان، تصمیم گیری شود!
اختیارات ویژه تری نیز در این زمینه به نایب رییس مجمع داده شده است و نکته اساسی تر اینکه اگر ۴ عضو هیات رییسه برای عزل رییس هیئت رای دهند، عملا رییس هیات عزل می‌شود. نکته اما اینجاست؛ حکم رییس هیئت ورزشی استان توسط رییس مجمع امضا می‌شود اما احکام اعضای هیئت رییسه طبق بند ۵ ماده ۹ توسط نایب رییس مجمع امضا می‌شود. در این بند آمده است: تایید اعضای هیئت رییسه (به استثنای دبیر) به پیشنهاد رییس هیات منتخب مجمع و صدور حکم توسط نایب رییس مجمع است؛ اتفاقی که به معنای واقعی وحدت رویه و فرماندهی را دچار اشکال می‌کند چراکه حکم رییس هیئت رییسه را یک نفر امضا می‌کند و حکم هیئت رییسه را نیز یک نفر دیگر صادر می‌کند! بنابراین اعضای هیئت رییسه توسط نایب رییس مجمع یا همان رییس اداره کل ورزش و جوانان استان منصوب می‌شوند و اگر ۴ نفر از این اعضا با هماهنگی قصد عزل رییس هیئت را داشته باشند این امکان برای آنها فراهم شده است و این روند شائبه‌های مختلفی را ایجاد می‌کند که دخالت صورت گرفته است!
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد در عین حال اگر رییس فدراسیون ورزشی برای عزل رییس هیئت ورزشی استان نخواهد مجمع فوق العاده تشکیل دهد، نایب رییس مجمع یا همان رییس اداره کل ورزش و جوانان استان می‌تواند خودش پس از ۱۵ روز مجمع فوق العاده‌ای در این رابطه تشکیل دهد و این مسئله در صورت مخالفت یک فدراسیون ورزشی عامل اختلاف اساسی خواهد بود.
در عین حال بر اساس تبصره ۲ ماده ۲۶ آیین نامه، در صورتیکه فرد معرفی شده از سوی اداره ورزش و جوانان شهرستان برای ریاست بر هیات شهرستان، مورد تایید هیات رییسه هیات استان نباشد، اداره ورزش و جوانان شهرستان فرد دیگری را معرفی می‌کند و در صورت عدم تایید نفر دوم توسط هیات رییسه استان، حکمیت به عهده نایب رییس مجمع یعنی رییس کل اداره ورزش و جوانان استان خواهد بود؛ بنابراین اگر روسای هیئت های ورزشی شهرستانی، (هیئت رییسه استان) با فردی که رییس اداره کل ورزش و جوانان شهرستان معرفی می‌کند، مخالف باشند، حکمیت از سوی نایب رییس مجمع (مدیر کل استان) صورت می‌گیرد و هیئت های شهرستانی عملا به صورت غیرمستقیم وام دار نایب رییس مجمع هستند.
خلاصه کلام اینکه به نظر می رسد ترکیب هیئت های استانی به نحوی چیده شده است که کاملا با نظر نایب رییس مجمع یعنی رییس اداره کل ورزش و جوانان استان هماهنگ و نقش فدراسیون‌های ورزشی در این رابطه بسیار کم رنگ شده است و در مجامع اکثریت آرا به سمت گزینه ای که مدنظر مدیرکل وزارت ورزش است، سوق یافته است.
